Κι αυτό θα περάσει: Ένα περσικό παραμύθι

Η ζωή, γεμάτη απρόβλεπτα και ανατροπές, μας ρίχνει σε άγνωστα νερά. Έρχονται στιγμές που η συν­αισθηματική παλίρροια μας παρασέρνει στη χαρά ή στη λύπη, στην περηφάνια ή στην απόγνω­ση. Κι εμείς καλούμαστε να ισορρο­πούμε σε αυτή την αέναη ροή.

Ένα παλιό περσικό παραμύθι μάς μιλά για την ανυπέρβλητη δύναμη του εφήμερου — μια γνώση που προσφέρει ανακούφιση και εσωτερική δύναμη, προστασία από την αλαζονεία και αναγνώριση για το τι είναι πολύτιμο στη ζωή. Γιατί τα παραμύθια μπορεί να μην αφηγούνται την αληθινή ζωή, αλλά αυτό που εκφράζουν είναι πέρα για πέρα αληθινό.

Από το Επίμετρο της έκδοσης:
ΠΡΟΕΛΕΥΣΗ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΠΑΡΑΜΥΘΙΟΥ
Κι αυτό θα περάσει
Περσικά این نیز بگذرد 
(προφορά: īn nīz bogzarad)

Η φράση «κι αυτό θα περάσει» είναι πιθανότατα περσικής καταγωγής. Το πνεύμα της φράσης, που εστιάζει στην εφήμερη φύση του ανθρώπου και των πραγμάτων, υπάρχει σε πολλούς πολιτισμούς και έχει εκφραστεί με πολλούς τρόπους εδώ κι αιώνες. Τη συγκεκριμένη διατύπωση την πρωτοσυναντάμε σε έργα Περ­σών Σούφι ποιητών, όπως ο Σανάι (11ος αιώ­νας μ.Χ.), ο Αττάρ από τη Νισαπούρ (12ος αιώ­νας μ.Χ.) και ο Ρουμί (13ος αιώνας μ.Χ.). Στην καταγραφή του ο Αττάρ μιλάει για έναν παντοδύναμο βασιλιά που ζητάει από το συμβούλιο των σοφών να του φτιάξουν ένα δαχτυλίδι για να τον κάνει ευτυχισμένο όταν θα αισθάνεται λυπημένος. Μετά από διαβουλεύσεις οι σοφοί τού έδωσαν ένα απλό δαχτυλίδι με χαραγμένες τις λέξεις «Κι αυτό θα περάσει». Η φράση τον έκανε ευτυχισμένο κάθε φορά που αισθανόταν λύπη. Αλλά επίσης, κάθε φορά που αισθανόταν ευτυχισμένος, τον επανέφερε στην ταπεινότητα.

Στη Δύση η ιστορία φτάνει κατά το πρώτο μισό του 19ου αιώνα χάρη στον Άγγλο ποιητή Έντουαρντ Φιτζέραλντ. Εμφανίζεται σε αμερικανικές εφημερίδες από το 1839. Συνήθως μιλάει για έναν μονάρχη της Ανατολής που δεν κατονομάζεται. Μια από τις πρώτες εμφανίσεις της φράσης εντοπίζεται το 1848: Ένας σουλτάνος ζήτησε από έναν σοφό να χαράξει πάνω σε ένα δαχτυλίδι μια φράση η οποία θα περιέγραφε με τον καλύτερο τρόπο την αδιάκοπη ροή των πάντων. Εκείνος χάραξε τη φράση «Κι αυτό θα περάσει». Η ιστορία έγινε ευρέως γνωστή το 1859 όταν ο Αβραάμ Λίνκολν την ενσωμάτωσε σε μια ομιλία του.

Το παραμύθι εμφανίζεται και στην εβραϊκή παράδοση. Σε αυτές τις εκδοχές συχνά πρωταγωνιστεί ο βασιλιάς Σολομών είτε ως ο βασιλιάς που με αυτή τη φράση μαθαίνει να είναι ταπεινός είτε ως ο σοφός που την παραδίδει σε κάποιον άλλο. Παρόμοιο μήνυμα συναντάμε και στην αρχαιοελληνική φιλοσοφία. Το διατύπωσε ο Ηράκλειτος με τη γνωστή φράση του «πάντα ῥεῖ, πάντα χωρεῖ καὶ οὐδὲν μένει», αλλά και ο Επίκουρος όταν λέει ότι κανένα κακό δεν διαρκεί για πάντα, ούτε καν για πολύ. Στον βουδισμό η ίδια έννοια αποδίδεται με τον όρο «ανίτσα», ο οποίος εκφράζει την παροδική, εφήμερη και μεταλλασσόμενη φύση των πραγμάτων.