Από τη βιβλιοθήκη της Αιώρας Δημοσιεύτηκε σε: ΤΑ ΝΕΑ ΜΑΣ

Αν ο κόσμος είναι μια σκηνή, ένας από τους καλύτερους θεατρίνους πρέπει να ήταν ο Σαλβαντόρ Νταλί. Αποκαλείται υπερρεαλιστής, αλλά θα ήταν πιο εύστοχο να τον χαρακτηρίσουμε ως τον πρώτο performance artist. Οτιδήποτε έκανε ήταν σχεδιασμένο για να μαγέψει, να εκπλήξει και να διασκεδάσει. Π.χ. το μουστάκι του, που το άφησε να φτάσει σε εντυπωσιακό μήκος και κέρωνε τις άκρες του ή τα κοστούμια του από ζωηρόχρωμα βελούδα με χρυσή γαρνιτούρα. Υπήρχε πραγματικός άνθρωπος πίσω από τη μάσκα; Ίσως. Ενίοτε βλέπουμε μία εύθραυστη μορφή που στηρίζεται στην αυταρχική του σύζυγο κι εκφράζει επιθυμία για πραγματική πνευματικότητα. Όμως ο κόσμος αγάπησε τον τρελο-Νταλί, τον άνθρωπο με το μουστάκι και τα παράξενα κοστούμια, κι αυτόν τους πρόσφερε.

Γνωστότερο έργο του “Η εμμονή της μνήμης”. Αυτό το παράξενο και δυσοίωνο έργο είναι βγαλμένο απευθείας από το ασυνείδητο του Νταλί. Σ’ ένα σκοτεινό τοπίο, μια σάρκινη μάζα που μπορεί να είναι πρόσωπο κείται πλάι σ’ έναν όγκο που μοιάζει με τραπέζι, όπου ορθώνεται ένα ξερό δέντρο. Πάνω στο πρόσωπο, το δέντρο και το τραπέζι βρίσκονται ρολόγια που μοιάζουν λιωμένα: η ιδέα τού ήλθε βλέποντας ένα τυρί καμαμπέρ να μαλακώνει μετά το φαγητό. Όταν τελείωσε το έργο, ρώτησε την Γκαλά αν ήταν εικόνα που θα θυμόταν η ίδια – του απάντησε ότι κανείς δεν θα την ξεχνούσε. Έτσι ο Νταλί έδωσε στο έργο τον τίτλο του, για την εμμονή του δημιουργήματός του στη μνήμη του θεατή.

Η έκθεση του 1931 με την Εμμονή της μνήμης είχε τεράστια επιτυχία. Το έργο εκτίθεται στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, στη Νέα Υόρκη.

Από το βιβλίο Η μυστική ζωή των μεγάλων ζωγράφων της Elizabeth Lunday, μτφρ. Νίκος Σταμπάκης.